Week van de Biodiversiteit: bijna half miljoen waarnemingen en meer dan 7.000 unieke soorten 

Meer dan 21.000 burgers hebben de voorbije week gehoor gegeven aan de oproep van onder meer het Agentschap voor Natuur en Bos om massaal planten en beestjes te spotten en in kaart te brengen. Die grootschalige actie vond plaats in het kader van de Week van de Biodiversiteit, een initiatief van 14 Belgische natuurorganisaties binnen het Europese LIFE Belgium 4 Biodiversity-project. In tuinen, parken en natuurgebieden werden zo tussen 17 en 25 mei meer dan 437.000 waarnemingen geregistreerd. ​ Het aantal unieke waargenomen soorten steeg dit jaar naar meer dan 7.000, een toename van 400 waargenomen soorten tegenover vorig jaar.

De Gevlekte witsnuitlibel, het Blauw vliegend hert en het Grijs Weeskind. Het zijn maar enkele van de zeldzame waarnemingen die de afgelopen week door jong en oud in ons land werden gespot. De campagne ‘Vollenbak natuur bingen’ riep iedereen op om zoveel mogelijk wilde planten en dieren te registreren via de gratis app ObsIdentify van mede-organisator Natuurpunt.

Goud waard

Het doel? Op een leuke, laagdrempelige manier onderzoeken hoe het gesteld is met de biodiversiteit in ons land en onze kennis ervan bijspijkeren. Want wie een plant of beestje registreert via de app, krijgt ook meteen de naam en het voorkomen van de soort. 

Jeroen Denaeghel, woordvoerder van het Agentschap voor Natuur en Bos: “Deze waarnemingen zijn goud waard om een goed zicht te krijgen op onze biodiversiteit en op termijn trends te kunnen vaststellen. Op jaarbasis noteert Waarnemingen.be zo’n 10 miljoen waarnemingen van planten en beestjes in België.Tijdens De Week van de Biodiversiteit krijgt de databank dus een belangrijke boost door op korte tijd zoveel mogelijk mensen aan te zetten natuur in hun buurt te spotten.”

Europese topscore

De Week van de Biodiversiteit kende in ons land opnieuw een groot succes. Meer dan 21.000 burgers namen deel aan de uitdaging en registreerden samen 437.640 waarnemingen. De provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant hebben de meest actieve speurders in hun rangen. 

Jeroen Denaeghel van het Agentschap voor Natuur en Bos: “Het aantal waarnemingen ligt weliswaar iets lager dan in 2024, maar de omstandigheden waren dit jaar dan ook uitdagender. Zo gold er een hele week code rood voor brandgevaar in Antwerpen en Limburg, en brak er effectief brand uit op de Mechelse Heide in het Nationaal Park Hoge Kempen. Daarbovenop volgden enkele regendagen, wat het aantal waarnemingen wat drukte. Toch kunnen we spreken van een zeer succesvolle editie.”

Opvallend is trouwens de biodiversiteit zelf: met meer dan 7.000 verschillende soorten werden er 400 soorten méér waargenomen dan vorig jaar. Europees scoren we hier zeer goed. Parallel aan de Belgische campagne vond immers de jaarlijkse Europese ‘Bioblitz voor Natura 2000-gebieden’ plaats, een wedstrijd waarbij soorten worden geteld in beschermde topnatuurgebieden in heel Europa. 

In totaal deden over heel Europa 86 gebieden mee en werden daarbinnen net geen 80.000 online waarnemingen geregistreerd. Ons land domineerde die Europese biodiversiteitswedstrijd met maar liefst zeventien Belgische Natura 2000-gebieden in de top-25, waaronder De Demervallei, het Zoniënwoud en de ‘Montagne Saint-Pierre’. De Demervallei scoorde van alle deelnemende Natura2000-gebieden de zilveren medaille op vlak van soortenrijkdom met maar liefst 1576 verschillende waargenomen soorten in één week en moest enkel de Nederlandse Veluwe laten voorgaan.

Jeroen Denaeghel van het Agentschap voor Natuur en Bos: “Deze week bewijst hoe waardevol zo’n laagdrempelige campagne is om mensen te betrekken bij natuur en wetenschap. Dat we zo sterk scoren in de Europese wedstrijd bewijst dat elke waarneming telt. Een mooie plus is dat heel wat mensen even hebben stilgestaan bij de soortenrijkdom om hen heen. Eén van de belangrijkste doelstellingen van deze campagne was dan ook het vergroten van draagvlak en kennis voor en over biodiversiteit. We kijken dan ook uit naar de komende jaren, en hopen dat er telkens weer meer soorten opgemerkt worden in ons land.”

Zeldzame waarnemingen

Tussen de waarnemingen zaten veel soorten die algemeen of vrij algemeen voorkomen in ons land, maar zeker ook zeldzame tot zelfs zeer zeldzame soorten werden geregistreerd. Hieronder vind je de opmerkelijkste bevindingen en de resultaten per provincie.

Zeldzame waarnemingen:

Antwerpen

Limburg

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

West-Vlaanderen

De top-3 waarnemingen per soortengroep 

Vogels

Zoogdieren

Dagvlinders

Kevers

Planten

Reptielen en amfibieën

De Week van de Biodiversiteit is een actie georganiseerd in het kader van het LIFE-project Belgium for Biodiversity, met steun van het Agentschap voor Natuur en Bos, in samenwerking met 13 andere partners, onder wie Natuurpunt, Natagora, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek en de Stichting Zoniënwoud.