Eerste Belgische “katholieke ChatGPT” beantwoordt vragen over geloof 

Jongeren die worstelen met vragen over het katholieke geloof en zingeving kunnen die voortaan ook stellen aan een AI-chatbot. “Via” is de eerste “katholieke ChatGPT” van Belgische makelij. De chatbot komt er op initiatief van Kamino, het jongerennetwerk van de katholieke kerk van Vlaanderen. Met het initiatief wil Kamino de brug slaan naar de digitale wereld waar jongeren vaak vertoeven en een alternatief bieden voor de radicale boodschappen die daar alomtegenwoordig zijn. De “katholieke ChatGPT” is bovendien een wereldprimeur. Kamino bekijkt dan ook om de bot ook beschikbaar te maken in andere talen.

Hoe kan ik geloven? Mag ik als gelovige gaan feesten? Ik ben LGBTQ+, ben ik dan welkom in de kerk? Het zijn enkele voorbeelden van vragen waar gelovige of zoekende ​ jongeren mee rondlopen. Een internationale studie van Digital Youth Faith Formation (2023) toont aan dat Gen Z’ers vooral online op zoek gaan naar antwoorden op die levensvragen. Daar stoten ze echter vaak op bedenkelijke inzichten van radicale groepen die de christelijke leer op een extreme manier interpreteren. 

Met hun innovatieve AI-chatbot wil Kamino betrouwbare en genuanceerde geloofscontent aanbieden. Op basis van katholieke geloofsbronnen, bijbelverhalen, officiële kerkelijke teksten en inhoud van Kamino en andere partners geeft hun “Via” een genuanceerd, maar ook gefundeerd antwoord op maat van de leefwereld van jongeren. Kamino ontwikkelde de bot dan ook in samenwerking met een technisch team van AI-experts, jongerenpastors en verschillende theologen.

“Jongeren zitten vaak met vragen over zingeving en geloof, maar ze durven die niet altijd luidop te stellen. Het internet is voor jongeren een meer laagdrempelige manier om antwoorden te vinden. Het probleem is echter dat het aantal radicale meningen over het christelijk geloof vandaag online veel sterker aanwezig is dan de stem van het genuanceerde midden. Zo maken bepaalde groepen bijvoorbeeld eigen interpretaties van de Bijbel om seksisme te rechtvaardigen. Bovendien kan het algoritme van TikTok of YouTube je meezuigen in een eenzijdige visie. Daar willen we met onze chatbot verandering in brengen. De chatbot biedt gefundeerde geloofsinformatie en creëert een betrouwbare eerste stap voor wie zoekt naar zingeving.”
​​
​- Sofi Van Ussel, directrice van Kamino

Geen zieltjes winnen

De chatbot is niet alleen bedoeld voor katholieke jongeren, maar voor iedereen die zoekt naar zingeving en bezig is met levensbeschouwing. Ook mensen van andere religies kunnen de chatbot gebruiken, al geeft die wel steeds antwoorden die vertrekken vanuit de christelijke geloofstraditie. Toch is het niet de bedoeling van Kamino om met de chatbot mensen te bekeren tot het christendom.

“Het is niet de bedoeling om met de chatbot ‘zieltjes te winnen’, maar wel jongeren een gefundeerde ondersteuning te bieden in hun persoonlijke spirituele zoektocht. Door de werking van de chatbot bepalen jongeren zélf waarover ze willen praten. De chatbot biedt geen propaganda, maar houdt een open dialoog en biedt handvaten voor zingeving. Daarbij erkent en respecteert Via ook andere overtuigingen en nodigt steeds uit om met elkaar in dialoog te gaan. Eén van de AI-experten die de chatbot technisch uitbouwde is trouwens zelf moslim.”
​​
​- Sofi Van Ussel, directrice van Kamino

Gevoelige thema’s

Bij vragen over gevoelige thema’s zoals seksualiteit, abortus en depressieve gevoelens is de chatbot getraind om geen mening of oordeel te geven. De chatbot zal bij deze vragen vooral luisteren, het gevoel van de jongere erkennen en uitnodigen tot een gesprek met een Kamino-begeleider of doorverwijzen naar de bevoegde instanties, zoals de zelfmoordlijn. Ook diepergaande, complexe theologische discussies gaat de chatbot niet aan, maar verwijst dan door naar een theoloog. Met de naam "Via" wil Kamino hun AI-bot dan ook bewust niet neerzetten als een artificiële "persoon".

“Via zal steeds terugvallen op de door ons vastgelegde bronnen en de informatie steeds met de nodige nuance meegeven. Zo kan de chatbot het standpunt van de kerk over abortus genuanceerd uitleggen, maar geeft het ook steeds mee dat er hier verschillende visies over zijn en dat iedereen zijn eigen keuzes maakt. Als Via het antwoord niet kan vinden op basis van de bronnen, geeft de bot dat ook eerlijk mee. Via zal dus niet zomaar beginnen hallucineren. De chatbot moet handvaten voor zingeving, maar geen antwoorden bieden. De antwoorden bepaal je zelf als persoon. Dat ligt ook in lijn met onze visie van de rol die de kerk in onze maatschappij moet spelen. Via is een richting aanwijzer op de weg, maar mensenlijk contact blijft voor ons fundamenteel. Het één kan niet zonder het ander. Daarom verwijst de chatbot ook regelmatig door naar een jongerenpastor."
​​
​- Sofi Van Ussel, directrice van Kamino

Internationaal pionierswerk

Via is vanaf vandaag gratis te gebruiken op de website van Kamino. Naast Nederlands zal de chatbot binnenkort ook in andere talen beschikbaar worden gemaakt. Op die manier wil Kamino de internationale christelijke gemeenschap in Vlaanderen aanspreken. Ook bekijkt Kamino of de chatbot gelanceerd kan worden in andere talen.

“Veel christenen in Vlaanderen zijn nieuwkomers. Onze AI-chatbot kan dus niet alleen helpen bij geloofsvorming, maar ook bij inburgering, integratie en verbinding tussen gemeenschappen. De chatbot is écht pionierswerk en we kregen al interesse vanuit het buitenland. We bekijken dan ook hoe we het platform internationaal beschikbaar kunnen maken.”
​​
​- Sofi Van Ussel, directrice van Kamino

Je kan de chatbot zelf uitproberen vanaf donderdag 24 juli via kamino.be

Onderstaande afbeeldingen zij vrij te gebruiken