Duizenden zieke kinderen in kwetsbare situaties lopen recht op onderwijs mis
Vzw’s Bednet en Home-Start Vlaanderen zetten buddy’s in om zieke kinderen in armoede beter te bereiken
12 december 2025
Naar schatting groeien meer dan 2.000 leerlingen die langere tijd afwezig zijn op school door ziekte, op in een kwetsbare situatie of in armoede. Ook voor hen kan gratis online afstandsonderwijs van Bednet het verschil maken om leerachterstand te beperken en verbonden te blijven met de klas. Helaas vindt een groot deel van die kwetsbare kinderen de weg naar Bednet moeilijk of niet, waardoor ze een grotere kans hebben op leerachterstand, sociale uitsluiting en schooluitval. Daarom bundelt Bednet de krachten met Home-Start Vlaanderen. Vanaf 2026 zullen ze over heel Vlaanderen en Brussel 20 buddy’s inzetten om zieke kinderen en jongeren uit kwetsbare gezinnen actief te ondersteunen zodat ook zij hun recht op onderwijs ten volle kunnen benutten.
Elk schooljaar zijn ruim 30.000 leerlingen in ons basis- en secundair onderwijs langere tijd afwezig op school door ziekte en ongevallen, kwetsbaarheden op fysiek en psychosociaal vlak, of emotionele en gedragsmoeilijkheden. Meer dan 2.000 zieke leerlingen groeien op in een kwetsbare situatie die hun kansen op school negatief kunnen beïnvloeden. En dat is wellicht nog een onderschatting van de grootte van de groep.
Het zijn net deze kinderen en jongeren die bij langdurige afwezigheid het minst gebruik maken van mogelijkheden om hun schooltraject verder te zetten, zoals Bednet. Zij lopen dan ook het grootste risico op leerachterstand, sociale uitsluiting en schooluitval.
Mathieu Tallon, Algemeen Directeur Bednet: “Veel kwetsbare gezinnen weten niet dat er oplossingen bestaan om hun kind toch nog les te laten volgen. Of ze hebben schaamte om met de school naar oplossingen te zoeken, stoten op drempels zoals geen internet, beperkte digitale vaardigheden, taalbarrières of een gebrek aan draagkracht om alles te organiseren. Maar ook scholen denken soms ten onrechte dat het te moeilijk is voor kwetsbare gezinnen of gezinnen in armoede om afstandsonderwijs te voorzien. Bovendien is voor deze gezinnen toegang tot gezondheidszorg en dus een ziekte-attest niet altijd vanzelfsprekend, terwijl Bednet enkel mogelijk is met zo’n attest. Al die factoren zorgen ervoor dat de kinderen die Bednet het hardst nodig hebben, er vandaag minder gebruik van kunnen maken.”
Bednetbuddy’s
Bednet en Home-Start Vlaanderen, dat over heel Vlaanderen via opgeleide vrijwilligers kwetsbare gezinnen aan huis ondersteunt, gaan in 2026 samenwerken om deze groep kinderen beter te bereiken. Met de inzet van Bednetbuddy’s willen beide organisaties ervoor zorgen dat zieke kinderen, ongeacht hun thuissituatie, hun recht op onderwijs daadwerkelijk kunnen opnemen.
Vrijwillige en opgeleide Bednetbuddy’s van buiten de school moeten de bekendheid en toegankelijkheid van mogelijkheden zoals Bednet vergroten. Maar ze zullen ouders ook heel concreet ondersteunen bij de organisatie en het gebruik ervan voor hun kind.
Karlien Craps, Algemeen Directeur Home-Start Vlaanderen: “Uit onderzoek weten we dat de wekelijkse aanwezigheid van een buddy thuis het verschil kan maken: ouders voelen zich gesteund, krijgen meer vertrouwen en durven sneller in gesprek gaan met de school. Vanuit die vertrouwensband worden ziekte en afwezigheid bespreekbaar, gaat er minder tijd verloren en voorkomen we dat de connectie met het schoolse gebeuren volledig doorgeknipt wordt. Ook scholen krijgen zo een extra partner wanneer extra ondersteuning bij een kwetsbaar gezin nodig is. Zo verkleinen we samen de leerachterstand bij kinderen, versterken we de digitale vaardigheden van kinderen en ouders, en beperken we de risico’s op schooluitval.”
Buddy’s over heel Vlaanderen gezocht
Het gezamenlijke project van Bednet en Home-Start Vlaanderen gaat in januari 2026 van start en de vzw’s zijn nog op zoek naar buddy’s die gezinnen thuis willen ondersteunen. Geïnteresseerde vrijwilligers kunnen zich vandaag al aanmelden bij Home-Start Vlaanderen via deze link. Na een infosessie kunnen potentiële buddy’s beslissen of ze het engagement al dan niet verder zien zitten. In maart volgen de eerste proefprojecten.
‘Bednetbuddy’s in actie’ is één van de projecten die worden gesteund door De Warmste Week, dat dit jaar in het teken staat van mensen die onzichtbaar ziek zijn.
Achtergrondcijfers per regio
Meer dan 2.000 zieke kinderen in kwetsbare situaties gaan verspreid over heel Vlaanderen en Brussel naar school, maar de regionale verschillen zijn groot. Uit de laatste kansarmoedecijfers van het Agentschap Opgroeien blijkt dat vooral Brussel (23,3%) en Antwerpen (ruim 15%) hoog scoren, gevolgd door West-Vlaanderen (12,9%), Limburg (12,8%), Oost-Vlaanderen (11,9%) en Vlaams-Brabant (6,6%).
In enkele steden en gemeenten is de concentratie van kinderen in armoede bijzonder hoog. Voor Antwerpen: in de stad Antwerpen (24,8%), Turnhout (24,9%) en de gemeente Boom (26,1%); voor Limburg: Maasmechelen (21,9%), Leopoldsburg (21,6%), Heusden-Zolder (21,2%), Genk (20,3%) en stedelijke Haspengouw (o.a. Tongeren (16,8%) en Sint-Truiden (17,9%)); voor Oost-Vlaanderen: Zelzate (20,8%), Sint-Laureins (20,1%), Gent (18,5%) en Geraardsbergen (17,1%) en delen van het Waasland waaronder Sint-Niklaas (22,5%); voor West-Vlaanderen: Mesen (25%) en heel wat kustgemeenten zoals Blankenberge (26%), Bredene (23,4%), De Panne (25,1%) en Nieuwpoort (20,6%).
Die plekken combineren dus vaker de vier kernkenmerken van onderwijskansarmoede: thuistaal niet-Nederlands, laag opleidingsniveau van de moeder, het ontvangen van een schooltoelage en wonen in een buurt met veel schoolse vertraging.
En die regionale verschillen tekenen zich ook af binnen de groep langdurig zieke leerlingen, blijkt uit cijfers van het Departement Onderwijs en Vorming: in Brussel behoort minstens 20% tot de kwetsbare groep, in Antwerpen en Oost-Vlaanderen gaat het om bijna 10%, terwijl West-Vlaanderen, Limburg en Vlaams-Brabant rond 5% schommelen. Leerlingen uit het buitengewoon onderwijs zijn niet in deze cijfers opgenomen.
Bednet
Bednet is een gratis vorm van online afstandsonderwijs voor leerlingen die langdurig of regelmatig niet naar school kunnen gaan. Dankzij het Bednet-materiaal lijkt het alsof de afwezige leerling écht mee in de klas zit. Meer info: https://www.bednet.be/
Home-Start Vlaanderen
Home-Start Vlaanderen ondersteunt al meer dan 30 jaar over heel Vlaanderen gezinnen aan huis met opgeleide vrijwilligers die het netwerk rond het gezin versterken en mee inzetten op de ontwikkeling van kinderen. De samenwerking met Bednet is dus een logische stap. Meer info: https://www.homestartvlaanderen.com/
